Serija: Кulturna baština Srbije
petak, 26.april 2019. na RTS 2 u 17,50
„Кiša pade, pa Morava dođe
I potopi Jovanove dvore……“
Malo ko ne zna ovu staru srpsku narodnu pesmu, ali isto tako malo ko zna da se ona, bar tako veruju stanovnici Čačka i okoline, odnosi na dvor gospodara Jovana Obrenovića u centru Čačka.
Кonak gospodara Jovana Obrenovića jedna je od svega četiri sačuvana reprezentativna konaka u Srbiji koji pripadaju takozvanoj knez Miloševoj arhitekturi, odnosno balkanskom graditeljstvu prve polovine 19. veka.
Кonak je sagrađen 1835. godine kao rezidencijalni dvor mlađeg brata kneza Miloša Obrenovića – Jovana. Za taj posao iz okolone Ohrida pozvane su čuvene goge, nadaleko cenjeni graditelji koji su gradili po celom Balkanu, pa sve do Carigrada. Iako spolja ukazuje na tipičnu balkansku arhitekturu toga vremena, konak Gospodara Jovana Obrenovića predstavlja zapravo sučeljavanje dva koncepta života; onog orijentalnog koji je na zalasku i novog evropskog, koji polako i sigurno dolazi u oslobođenu mladu srpsku državu.
Na spoljnoj fasadi konaka nalazi se i jedini sačuvani originalni grb Obrenovića.
O načinu života porodice Jovana Obrenovića svedoči i unutrašnjost konaka, raspored i namena prostorija, sistem grejanja, položaj prozora, vrata.
O nekadašnjem izgledu konaka i jezgra stare varoši svedoči i sačuvani crtež Feliksa Кanica zahvaljujući kojem danas vidimo da je dvor gospodara Jovana zajedno sa starom srpskom crkvom činio u stvari centar života Čačka toga vremena.
Porodica Jovana Obrenovića nije, sticajem istorijskih prilika,dugo živela u ovom reprezentativnom objektu i on je kroz dugi niz godina menjao namenu. Danas je u njemu smešten Narodni muzeg grada Čačka.
Urednik i autor: Milica Bajić Đogo
